[Sława Pawłysz] "Trzynaście lat podróży" Kir Bułyczow

Znacie Sławę Pawłysza? Nie no, pewnie, że nie znacie, tylko nieliczni znają Sławę. Andrzej na przykład zna - i to on właśnie pożyczył mi "Trzynaście lat podróży", żebym pogłębiła swoją znajomość ze Sławą.

Sława (to zdrobnienie od Władysław) jest medykiem - kabinowcem. Właśnie przybył na statek kosmiczny "Anteusz", żeby odbyć rok służby. Statek leci do Alfy Łabędzia, jest w trasie już 106 lat. Co roku wymienia się na nim załogę, żeby zasilić statek świeżą krwią, młodymi, prężnymi mózgami i energią życiową. To możliwe dzięki "retranslatorom teleportacyjnym", czyli kabinom, co robią pstryk i przesyłają człowieka o parseki.

Po Pawłyszu ma wpstrykać się na statek kolejna osoba, aż tu nagle trach - coś się popsuło. Następnego przerzutu nie będzie, wiadomości też nie, dostawy żywności - wszystko ustało. Co teraz? Czyżby statek właśnie przekroczył granicę teleportacji?
Załoga ma zdecydować, co dalej. Czy lecieć do Łabędzia przez jeszcze trzynaście lat i drugie tyle z powrotem, żeby osiągnąć cel i móc znów zbliżyć się do Ziemi na odległość pozwalającą na transmisję? Czy też zawrócić od razu - bo wymiana załogi jeszcze nie ukończona, bo może Ziemia ma jakieś rozwiązanie...

No, co byśmy zrobili, gdybyście byli na ich miejscu? Bo Sława jest od początku za lotem naprzód, za kontynuowaniem misji - ale wcale nie ze szlachetnych pobudek kosmonauty odkrywcy. Otóż Sława po prostu boi się, że będzie się o nich mówiło jak o tchórzach, co przy pierwszym potknięciu obrócili się na pięcie i uciekli. Oprócz tego jest Grażyna. To dziewczyna, która właśnie odbębniła rok służby i miała wracać, gdy nieoczekiwana awaria jej to uniemożliwiła. Sława zakochał się w Grażynie, normalnie nie miałby u niej żadnych szans, ale w obliczu trzynastu, tfu, nawet dwudziestu sześciu lat razem? O, szanse są wielkie...

Całość akcji rozgrywa się na statku, ograniczona załoga (ok. trzydziestu osób), ograniczona przestrzeń - mogłoby się wydawać, że tam coś wybuchnie. A gdzież tam. Kosmonauci twarda rasa, nawet jak wybuchają, to w cichości ducha i bez świadków.

Tak sobie pomyślałam, że statek kosmiczny byłby idealnym miejscem na zbrodnię - taki nieco większy "zamknięty pokój". Jest coś takiego? Kosmiczny kryminał?

Wracając do Sławy - teraz bym mogła sobie przypomnieć resztę historii z nim. Skrzydła mam, Osadę mam, brakuje jeszcze opowiadań.

Wynotowałam sobie to:

"Lekkomyślność czasem waliła się na Pawłysza jak atak choroby. Potem sam sobie się dziwił, dlaczego poważne myśli uciekają gdzieś".

Pawłysz przypomina mi tu nieco kadeta Pirxa, kadeta, nie pilota, tego młodego, nieopierzonego jeszcze kosmicznego podróżnika.

"W takiej podróży załoga, jakkolwiek by nie była do tego przygotowana i chętna do złożenia ofiary z siebie i swoich dzieci, musi nieuchronnie się zdegenerować, jak niewątpliwie zdegeneruje się każda ludzka społeczność oderwana od reszty ludzkości. Cel nie uświęca środków".

Chodzi to o wieloletnie podróże kosmiczne. A degeneracja grupy ludzi powróciła szerszym echem w "Osadzie".

"Trzynaście lat podróży" Kir Bułyczow, przekład Ewa i Eugeniusz Dębscy, Science Fiction 2 (2) 2001.