"Człowiek bez psa" Håkan Nesser

 

To kryminał, którego nie  wolno czytać zimą. Oczywiście można spróbować, ale należy liczyć się z tym, że nastrój gwałtownie siądzie, pojawią się oznaki chandry i zniechęcenia do spraw całego świata. Håkan Nesser posiadł bowiem cenną umiejętność budowania słowem niesamowitego klimatu.

Zaczął od przedstawienia rodziny pochodzenia niemieckiego mieszkającej w Szwecji, rodziny Hermanssonów. Małżeństwo w wieku emerytalnym szykuje się do imprezy i czeka na gości: dzieci,  wnuki, bliższą i dalszą rodzinę. Całkiem prozaiczne, prawda? Nie u Nessera.

Jedno z małżonków jest ukrytym despotą,  nie dopuszczającym sprzeciwu w żadnej sprawie; drugie tak mocno więdnie w małżeństwie, że śni o  zabójstwie lub  samobójstwie. Jedno z ich dzieci (trzydziestoletni facet) jest bohaterem  skandalu o ogólnokrajowym zasięgu; drugie, córka, nie potrafi dogadać się z młodszym synem, za to faworyzuje starszego; trzecie, też córka,  czuje podskórnie, że coś jest nie w porządku z mężem i półtorarocznym synem. 

Te wszystkie niuanse, wahania nastroju, poczucie beznadziei jest mistrzowsko przedstawione przez autora, niezależnie od tego, czy to rozważania nestorki rodu, czy czternastolatka. Powolutku i równomiernie atmosfera zagęszcza się tak mocno, że trudno  oddychać. Gdy znika jedna osoba z rodziny, a po niecałej dobie druga, nie łudźcie się, że nastąpi jakaś ulga. Jest jeszcze duszniej, pochmurniej, ciaśniej, klaustrofobicznie.  Wychodzą na jaw różne sprawki, grzeszki, zaszłości i dawne zadry - ale wychodzą tylko przed nami, czytelnikami. Inspektor policji, Gunnar Barbarotti,  badając sprawę zaginięcia dwóch osób, natrafia na nieprzenikniony mur milczenia i długo nie  może złapać właściwego tropu.

Finał to mocno  emocjonujący splot wydarzeń, okoliczności, emocji i... śmierci. Dobry kryminał, dzięki za polecenie,  Piotr. 

"Człowiek bez psa" Håkan Nesser, tłumaczenie Maciej Muszalski.